In deze aflevering neem ik je mee in het thema stress en veerkracht in ouderschap, geïnspireerd door mijn workshop in de bibliotheek.
We verkennen het beeld van “alle ballen in de lucht (en op de grond)”: wat draag jij allemaal — praktisch, mentaal én emotioneel — en hoe telt dat op tot je totale last?
Ik leg uit hoe ons stresssysteem werkt, wat de “window of tolerance” betekent, en hoe veerkracht groeit wanneer we even uitgedaagd worden en daarna terugkeren naar fysiologische veiligheid.
We kijken ook naar waarom die stress vandaag zo snel chronisch wordt: de constante prikkelstroom van de aandachtseconomie, het hoge tempo en de normen rond ouderschap, werk en ondernemerschap.
Je hoort hoe reguleren écht werkt: niet wegduwen van gevoelens en 'je gedrag reguleren', maar zien, horen en verzorgen wat nodig is — bij je kinderen, je team en vooral bij jezelf.
Ik deel hoe je bewuste vertraging en kleine dagelijkse keuzes inzet om uit overleefstand te komen, opnieuw veiligheid in je lichaam te ervaren en je leven duurzaam te herschrijven.
Voel je uitgenodigd om te reflecteren: waar zit jouw draaglast, welke ballen wegen het zwaarst en welke kleine aanpassingen creëren opnieuw ademruimte?
Wil je op de diepere lagen stilstaan bij wat er anders kan (euh, moet...)? Dan geef ik je in de vorige aflevering een helder kader om daarmee aan de slag te gaan!
(Structureel jouw reflectieve vaardigheden aanscherpen én de moed om die in je acties te verankeren - dan ben je welkom bij (de énige live begeleide ronde van) Rewrite Your Stories! ✍🏻✍🏻✍🏻
Afgelopen zondag mocht ik een workshop geven in onze lokale bibliotheek rond stress en veerkracht in ouderschap. Er was redelijk veel reactie op in mijn stories op Instagram en ik heb beslist om er ook een podcastje over te maken. Waar ik in die sessie verteld heb, wat bevat lekker over te brengen in een podcast zodat je ook kunt voelen oké hoe zit dat voor mij? Waar zit mijn veerkracht? Wat is stress? Op welke manier ervaar ik stress? En hoe kan ik zorgen dat ik niet heel mijn leven in die chronische staat van veel te geactiveerd zijn doorbreng?
De titel van die sessie was alle ballen in de lucht en op de grond. Want heel veel mensen met Wie Ik spreek vandaag ervaren ik heb zoveel ballen die ik in de lucht moet houden dat ik dus eigenlijk voortdurend maar bezig ben met schakelen tussen die verschillende stukken, maar ook met mentaal in het oog houden dat ik niks aan het vergeten ben. En af en toe valt er eens 1 op de grond of word je gedwongen om er eentje neer te leggen. En het is misschien wel interessant om voor uzelf eens op te schrijven of visueel te maken. Wat draag je allemaal?
Als we het hebben over veerkracht, over draagkracht, wat zijn de ballen die jij in de lucht te houden hebt? Dat gaat niet alleen over ouderschap, dat gaat ook over ondernemerschap, dat gaat over hoe dat je in relaties naar andere mensen staat. Maak daar eens een overzicht van. Wat zijn de dingen die je gedraagt en misschien ook wel wat zijn de dingen die zwaar aanvoelen? Als je dat doet dan gaat je zien dat daar niet alleen praktische dingen op staan. De heel zichtbare er moet gekookt worden of iedereen moet turnzak hebben waar pantoffels in zitten die nog passen.
Of mijn kind moet naar de muziekschool en moet daar op tijd geraken. Of de kwartaalafrekening van mijn onderneming moet nog in orde worden gebracht. Dat zijn heel praktische, heel zichtbare taken die moeten in orde zijn. Maar daarnaast zit ook een heel groot stuk mentale last, mentale lading die we dragen. De verantwoordelijkheid om overal aan te denken, het mentaal bezig zijn met vooruitplannen, zeker als we een druk weekschema hebben of als we veel verschillende verantwoordelijkheden dragen, dan is dat een heel substantieel deel van de last die wij dragen. Het mentaal bezig zijn met keuzes maken, beslissingen maken, vooruitplannen.
Het mentaal actief zijn is ook, dat vraagt ook energie en dat is ook een last die je draagt. En daarnaast emotionele lading dragen. En in het ouderschap is dat heel zichtbaar omdat we voor onze kinderen heel emotioneel beschikbaar zijn of willen zijn, dat we veel voor hen mee willen reguleren, dat we ruimte willen geven aan hun om hun emoties te tonen. Maar als je iemand zei die heel empathisch is, heel gevoelig in het leven staat, dan neemt je waarschijnlijk ook een stuk emotionele lading van anderen. En dan draagt je waarschijnlijk ook een stuk regulatie voor uw partner en deel van uw vrienden, misschien wel uw ouders, misschien wel andere mensen met wie dat je in relatie staat. Dat je voelt oké, als ik daarmee heb afgesproken misschien zelfs wel met je klanten als je ondernemers. Als ik met die persoon heb gesproken, als ik daar contact mee heb gehad, dan voelt dat soms ook zwaar.
Dan zet je eigenlijk emotionele lading aan te dragen. Ook dat is een belangrijk stukje om er bewust van te zijn. Dat dat bijdraagt aan de hoeveelheid van ballen die je voelt dat je in de lucht moet houden. Als je dat visueel hebt gemaakt dan kun je eens kijken of kun je zien dat elk van die stukjes die je gedraagt op zich niet per se een stressor zijn. Moeten zorgen dat er gekookt wordt vandaag. Op zich is dat niet iets dat stress geeft. Of dat iets stress geeft is heel afhankelijk van het moment van de persoon. Sommige dingen zijn voor mij stresserend dan voor u en omgekeerd.
En ook van de combinatie van dingen die gedragen moet worden. Van de hoeveelheid en van de tijdsdruk die daar ook een stukje bij komt kijken. Nu, wat is stress? Ons stresssysteem, ons zenuwstelsel, dat gaat eigenlijk over veiligheid, over fysiologisch voelen dat we in veiligheid zijn. Wij zijn evolutionair ontwikkeld om in een natuurlijke omgeving te leven en we hebben eigenlijk onbewust sensoren, neuroceptie heet dat, die proberen om ons veilig te houden. Die voortdurend aandachtig zijn op dreiging, op potentiële dreiging. Stress is eigenlijk ons zenuwstelsel dat geactiveerd wordt op het moment dat een van die sensoren heeft opgemerkt: oei, misschien is er iets aan de hand. Dan worden we aandachtiger.
Ons zenuwstelsel gaat naar actief en wat er dan gebeurt is dat onze aandacht verscherpt. We worden alerter voor signalen van buiten ons. We worden minder alert voor de signalen binnenin onszelf. Dus ook honger, dorst, het gevoel dat je vermoeid zijn, overprikkeld zijn. Dat zijn signalen die we minder gaan opmerken omdat onze aandacht naar buiten gaan. Onze hartslag gaan omhoog, onze spierspanning gaan omhoog. Heel ons systeem wordt eigenlijk geactiveerd om te kunnen reageren op die potentiële dreiging. Dat is een hele vermoeiende staat van zijn en die is echt bedoeld om heel kort, super alert te zijn, eventueel in gevecht te gaan of onszelf uit de voet te maken. Heel acuut en dan weer terug fysiologisch naar veiligheid te gaan. Dus dat ons lichaam na een stressor terug kan keren naar een rustpunt, terug naar veiligheid, terug naar voelen. Het is oké.
In onze wereld van vandaag wordt dat systeem soms wat snel getriggerd. Ik ga uitleggen hoe hoe veerkracht wordt opgebouwd. Als wij als baby geboren worden dan hebben we eigenlijk een hele kleine ruimte. Je kunt dat zien als een raampje met een bovenkant en een onderkant. De window of tholerance kan je ook opzoeken. Er zijn heel mooie visuals van heel mooie tekeningen. Als je kijkt, dat raampje heeft een bovenkant en een onderkant en als er daartussen dingen bewegen, dus in dat raampje, dan hebben we het gevoel ik kan dat aan. Dat is het gevoel dit kan ik draaien. Wat er hier gebeurt dat is prima.
Eigenlijk wat er binnen dat raampje gebeurt is dat je het vertrouwen hebt dat je veilig bent, dat je het gaat overleven. Dat je systeem niet geactiveerd moet worden. Als we baby zijn dan is een raampje heel klein. We worden geboren met een stresssysteem dat eigenlijk nog geen capaciteit heeft. Want we komen uit een heel veilige, gevoede en warme omgeving ineens in de wereld terecht. En elke prikkel is bijna een stressor. Wat we leren als kind in het opgroeien en doorheen ons hele leven is om te sorteren in prikkels wat is er een reden tot stress en wat niet.
Dus uw raampje op het moment dat je een klein beetje daarbuiten gaat. Maar hier is een luid geluid. Je gaat daar eventjes buiten. Je wordt geactiveerd, wordt alert en je merkt op oké dit is geen reden tot stress. Dit is geen echt gevaar. En kom je terug in uw raampje. Dan gaat het terug in veiligheid. En door prikkels regelmatig een klein stukje buiten dat raampje te krijgen gaat dat raampje groeien. Ga uw capaciteit voor uitdagingen in het leven groter worden. Omdat je een klein beetje wordt gestrest, je wordt in alertheid gezet en je voelt oké het is terug veilig, ik kan terugzakken, Ik heb terug vertrouwen dat ik het ga overleven, fysiologisch gezien dan.
Dan kom je terug in een ruststaat. Zo gaan eigenlijk die boven- en ondergrens van dat raampje steeds verder uit elkaar liggen. Wanneer je op een nieuwe job begint en je krijgt een bepaalde taak die heel spannend voelt, want dat is nieuw, je kent dat nog niet. Dan had je eigenlijk ook een klein stukje buiten dat raampje dat je voelt oké, dat is wel uitdaging. Ik moet hier mij wel even voor zetten. Je wordt alert, je hebt verscherpte focus, uw aandacht ga je alert naar buiten. En als je die taak succesvol kunt afronden, dan zakt dat weer en dan kun je voelen oké, hier hier komt terug rust. Ik kan terug voelen. Dit kan ik dragen.
En op die manier groeit uw veerkracht. Wat er gebeurt als je buiten uw raampje gaat en je gaat veel te ver daarbuiten. Dus Je zei op een nieuwe job en je krijgt een taak en die is zo moeilijk en er is geen begeleiding. Je voelt u niet veilig om vragen te stellen. De deadline is heel kort maar je weet eigenlijk niet waar dat je moet beginnen. Dan ga je in paniek. Uw systeem verkrampt, omdat je eigenlijk niet weet hoe je eraan kunt beginnen. Dat is een grote machteloosheid en je zit veel verder buiten uw raam dan die korte marge daarbuiten waar je voelt oké dit kan ik wel dragen. Ik ga mij eraan zetten en dan dat je terug in veiligheid komt. Op het moment dat je verder uit je stresssysteem gaat, is het veel moeilijker om bij jezelf te blijven.
Uw brein werkt niet meer zo goed, je kunt niet meer goed plannen, je kunt niet meer goed prioriteiten stellen, je kunt niet meer goed sorteren in wat moet er nu vandaag, wat moet er morgen. Het voelt heel spannend ook om te verbinden met anderen, om hulp te vragen bijvoorbeeld. En wat er vandaag bij heel veel mensen gebeurt is dat die eigenlijk spanning op spanning stapelen. Dus als je in eenzelfde dag voelt ik moet mij opjagen om op tijd mijn kinderen op school te krijgen. Er was geen brood vanmorgen dus ik moest dat nog regelen zodat die eten mee naar school hadden. Ik was te laat, 3 minuten te laat voor een overleg op mijn werk. Ik heb een deadline tegen de middag die voor iets een presentatie waar ik nog niet aan begonnen ben. Dat is stressen op stressen op stressen die eigenlijk maakt dat je niet terug tot in die veiligheid komt.
Dat uw zenuwstelsel, ook omdat we daar weinig bewuste ruimte voor nemen, dat uw zenuwstelsel eigenlijk zelden terug in die ruststand komt. En als je dat in een grafiekje ziet dan gaat dat uit uw raam en je gaat eigenlijk steeds hoger en hoger en hoger in uw stress. Maar je komt niet terug naar beneden. Uw lichaam leeft eigenlijk constant in onveiligheid. Niet meer in de gezonde stretch waar je uit kunt leren, dat een beetje uit uw comfortzone is, maar waar uw veerkracht van groeit. Maar echt gewoon daarbuiten waardoor je kunt gaan voelen ik leef niet meer goed in verbinding met mezelf. Ik kan niet meer goed sorteren wat is er nu belangrijk en wat niet.
Ik vind het heel moeilijk om hulp te vragen. Ik vind het heel moeilijk om dingen of verantwoordelijkheden een tijdje neer te leggen bijvoorbeeld. Het is heel belangrijk om te weten dat een gezond stresssysteem is niet altijd veilig. Ons zenuwstelsel is echt bedoeld om af en toe wat gestrret te worden, om in beweging te komen, om uitdagingen aan te gaan en daarin te voelen oké, deze kunnen we dragen en dan veerkracht te vergroten. Als je altijd alleen maar binnen uw comfort zone blijft, dan ga je uw raampjesraampje ook wel kleiner worden dan.
Op den duur wordt het heel spannend om nog buiten te komen omdat je dat lang niet hebt gedaan want je wilt niet uitgedaagd worden. Dus een gezond zenuwstelsel is niet altijd veilig, is niet altijd rustig. Daar gaat het ook helemaal niet om. Als we het hebben over een gereguleerd zenuwstelsel of leren onze kinderen te reguleren. Het gaat echt over over die beweging in het oog houden. Op alert zijn op geraak ik nog wel terug tot in die veilige stand of leef ik permanent in onveiligheid, in geagiteerd zijn? Er zijn een aantal factoren die vandaag nog bijdragen aan die chronische stress. Aan dat chronisch uit uw window zijn.
Eentje is onze aandachtseconomie. Wij leven in een omgeving die heel veel mentale prikkels geeft. Zeker online, een smartphone. We zijn heel voortdurend bereikbaar en aanwezig en er valt heel veel content te consumeren. Als ons brein in in de stress gaat en geagiteerd wordt, dan gaan al onze aandacht naar buiten en gaan al onze filters open. Dat is een overlevingsmechanisme. We willen op dat moment elk mogelijk gevaar gezien hebben. Maar wat er gebeurt is dat er zoveel te zien is en onze filter gaat helemaal open dat we onszelf mentaal meegaand overprikkeld zijn. Er komt zoveel binnen dat we allemaal niet niet verwerkt krijgen.
En dat zorgt ervoor dat we eigenlijk onrechtstreeks of onbewust terug bijdragen aan die mentale last die we aan het dragen zijn. Het is al veel. We gaan in stress omdat onze aandacht gaat naar buiten. Er komt van daarbuiten weer nog allemaal prikkels binnen. Scrollen op Instagram, nieuws, toch nog mailtjes lezen, de WhatsAppgroepen van de hobby's van kinderen. Dat komt allemaal binnen, dat komt allemaal erbij en dat draagt dus opnieuw bij aan de stress, aan de mentale last die je te dragen hebt. In die zin is ons brein vandaag eigenlijk heel dom of onaangepast aan onze omgeving vandaag. Dus we hebben dat bewust te sturen. Als je voelt het is zwaar, het is veel omdragen, heb je heel actief mentale prikkels te sorteren en niet uit een soort ongezonde copingstrategie uzelf nog meer te overladen met mentale prikkels.
Dat kan ook zijn in de vorm van piekeren. Gedachten blijven herhalen, to do lijstjes blijven herhalen. Dat is eigenlijk een soort mentale overdrive dat uw brein wilt inzetten als overlevingsmechanisme, maar dat draagt op die manier bij aan de stress. Een andere factor die heel erg bijdraagt aan chronische stress is het tempo waarin wij leven vandaag. Er is een hele grote maatschappelijke norm van heel veel rollen combineren onder een bepaalde tijdsdruk. Er moet veel. We moeten het heel goed doen want ook daar ligt de norm heel groot. Bijvoorbeeld in ouderschap, bijvoorbeeld in ondernemerschap. Er is een heel sterke maatschappelijke visie hoe dat we dat moeten doen. Aan welke kwaliteit dat dan moet voldoen. Als we onze kinderen grootbrengen dan moet dat met emotionele beschikbaarheid en moeten we onze eigen zenuwstelsel reguleren en moeten we responsief zijn op hun noden.
Dat is een hele specifieke norm die, als we die willen halen dat die ook een bepaalde druk legt. Zeker omdat dat gaat in combinatie met het levenstempel, met de drukte waarmee wij vandaag door de dagen bewegen. Dus de combinatie van al die dingen kan zorgen dat je echt in een chronische agitatie leeft. En ik wil een heel belangrijk ding zeggen over reguleren. Zeker naar kinderen toe, maar eigenlijk werkt hetzelfde als je met een team werkt of als je met klanten werkt of mensen die op u rekenen. Als jij beschikbaar wilt zijn voor de anderen en je wilt veiligheid bieden naar kinderen toe zeker. Kinderen komen bij hun ouders zoeken naar veiligheid, komen ook heel helder spiegelen als zij geen veiligheid voelen. Dan komen zij pushen en komen zij duwen, testen of de grenzen nog wel zeker zijn of dat die nog wel op een voorspelbare plek liggen.
Kinderen komen dat tonen. Jij zijn niet gereguleerd. Jij komt niet terug in veiligheid voor uzelf. En we kunnen aan de buitenkant proberen tonen: nee nee, het is veilig. Ik ga vanuit rust gedragsmatige rust ruimte bieden voor jouw emoties, voor jouw behoeften, voor jouw bezorgdheden. Maar innerlijk heb je op dat moment niet uzelf gereguleerd. Je hebt uw eigen argumentatie of uw eigen emoties eigenlijk onderdrukt. Reguleren is niet wegsteken in functie van de ander. Reguleren is kijken. Zien en horen wat er nodig is. Wat er aanwezig is aan spanning, aan stress en daarvoor zorgen.
Als een van mijn kinderen bij mij komt of als iemand uit een team dat ik begeleid bij mij komt en die geeft aan ik heb stress, ik heb een taak gekregen of ik moet iets doen of ik voel dat er zich spanning opbouwt, Dan ga ik niet zeggen je moet gewoon rustig worden. Dan ga ik vragen wat is er aan de hand? Wat gebeurt er? Hoe voelt je u? Wat is er gebeurd? Wat voelt je dat er op uw bordje ligt? Laten merken aan iemand dat die gehoord en gezien wordt, daarover spreken, daarover in verbinding gaan is al regulerend op zich.
We hoeven ons zenuwstelsel niet actief te reguleren. Dat reguleert zichzelf als we gaan zien en horen en gaan verzorgen wat er nodig is. Oké, maar dit taakje halen we er dan nu eventjes tussenuit. Als je niet weet hoe je hieraan moet beginnen, dan kan deze persoon u daarbij helpen. We gaan zorgen voor wat er onveilig is en op die manier komt er terug veiligheid. Reguleert uw zenuwstelsel zichzelf. Die ruimte bieden aan iemand die heel overstuur is, Iemand die heel veel vraagt en dat is wat kinderen bijvoorbeeld heel erg doen. Als zij het heel lastig hebben dan vragen zij heel veel. Ruimte bieden om te gaan zoeken. Hoe kan ik zorgen voor jouw onveiligheid?
Dat kunt je niet op een duurzame manier als je zelf chronisch in onveiligheid zit. En ook voor uzelf heb je niet jezelf rustig te houden maar te gaan vragen en te gaan checken. Wat is er voor mij nodig? Waar voel ik dat er frictie zit? Waar voel ik dat ik aan het pushen ben? En hoe kan ik daarvoor zorgen? Hoe kan ik zorgen voor mijzelf zodat mijn lichaam terug veiligheid kan ervaren? Hoe kan ik bedding creëren zodat mijn zenuwstelsel terug kan voelen? Oké, ik mag terug in rust leven in plaats van voortdurend bezig zijn met overleven. Iemand vroeg tijdens de sessie gisteren moet ik dan op zo'n moment dat mijn kinderen het heel lastig hebben en ik voel dat ik ook aan het overkoken ben, ik voel dat mijn stressniveau ook echter over ga en dat ik het niet meer kan kan beheersen moet ik dan in dat moment gaan zoeken oké wat zit er hieronder en hoe kan ik daar voor mezelf zorgen en hoe kunnen we deze situatie aanpakken?
Ik heb die persoon veel succes gewenst maar dat is niet het moment waarop je dat nog kunt. Op dat moment zit je al zo in overleef modus dat bewust reflecteren op wat er gebeurt en daarvoor zorgen dat dat heel lastig wordt. Eigenlijk is ons brein daar niet meer toe in staat. Dus het reflecteren. En ik gaf ook het kader mee in de sessie dat ik in de vorige podcast aflevering uitgebreid heb besproken uit. Hoe kun je in situaties verandering aanbrengen op diepere lagen? Niet alleen wat kan ik anders doen en dan hopen dat daarmee de stress verdwijnt, maar veel dieper gaan kijken hoe kan ik voor mezelf nieuwe mogelijkheden creëren? Hoe kan ik voor mijn gezin of voor mijn onderneming of voor mijn team breder gaan denken zodat er andere mogelijkheden komen om te doen en waardoor er minder stress gaat komen?
Dus ga zeker in die aflevering ook eens luisteren. Op die manier bewust gaan reflecteren, dat gaat niet in overleefstand. Je hebt voor uzelf te vertragen. Je hebt de de moed op te brengen om te gaan kijken naar zo'n situaties. Als je voelt elke avond rond bedtijd is het crisis. Elke maand als ik mijn financiële afrekening moet maken is het crisis. In mezelf of in mijn team of in mijn onderneming. Elke keer als er functioneringsgesprekken aankomen is het crisis. Dan heb je te kijken en te vertragen en te gaan reflecteren op wat gebeurt er hier. En dat is ruimte maken voor regulatie.
Dat is kijken, horen en gaan verzorgen. Zorgen voor veiligheid. Zorgen dat de onveiligheid niet zo groot is dat het crisis wordt. En dat bewust vertragen, jezelf de juiste vragen stellen, op die diepe lagen verandering gaan brengen in uw dagelijkse gewoontes. Echt de hele kleine gewoontes. Op welke manier en met welke energie gaat je des morgens de deur uit bijvoorbeeld? Dat is ook wat ik in re-Write stores doe. Dat is heel concreet u uw leven herschrijven. Hoe kan ik niet alleen blijven zitten in het loepje van maar wat moet ik nu anders doen opdat het zou veranderen, opdat we minder stress zouden hebben? Maar veel dieper gaan zoeken naar waar leg ik nog normen waar ik eigenlijk niet akkoord mee ben?
Waar ben ik onbewust gaan geloven dat mij beperkt in mijn mogelijkheden? Wat is die maatschappelijke norm en hoe ga ik mij daartoe verhouden? Hoe kan ik andere keuzes maken? En hoe kan ik andere keuzes maken zonder mijzelf in de stress te duwen? Want ook daar is spannend. Je kunt jezelf stretchen. Je kunt jezelf stretchen in keuzes die afwijken van de norm en daarin dan terug veiligheid vinden. Als je hele grote sprongen daarin probeert te maken, zet je ook weer stress op jezelf. Dan kunt jezelf echt vastrijden in overleven.
In principes van het op uw eigen manier willen doen, maar u daarin niet meer veilig voelen. Dan wordt het ook, dan wordt het ook weer een vastzitten. Dan wordt het ook chronische stress. Dan blijf je ook op een spoor waar je aan het overleven bent in plaats van leven. En dat is wat ik u absoluut gun om vanuit rust, vanuit een zenuwstelsel dat op een gezonde manier zijn werk kan doen waarin dat je kunt stretchen en dan kunt voelen oké deze kan ik dragen, ik kan dit aan en ik kan veiligheid voelen in mijn lichaam. Dat is niet alleen voor uw gezondheid belangrijk maar voor u. Het plezier dat je in uw leven kunt ervaren is dat een ongelooflijke basisvoorwaarden.
Dus het is iets waar ik u heel graag in meeneem en begeleid En moest ik daar graag nog meer willen over weten of mij laten weten wat deze aflevering bij jou aanraakt, dan mag je me zeker laten weten.
Intro: workshop over stress en veerkracht in ouderschap
Alle ballen in de lucht: zichtbare en onzichtbare lasten
Mentale en emotionele lading als deel van de draagkracht
Wat is stress? Zenuwstelsel, veiligheid en activatie
Window of tolerance: hoe veerkracht groeit
Te ver buiten het raam: paniek, machteloosheid en functie...
Chronische stapeling van stress in het dagelijks leven
Een gezond zenuwstelsel is niet altijd rustig
Aandachtseconomie en mentale overprikkeling
Maatschappelijk tempo en normen in ouderschap en werk
Reguleren in verbinding: beschikbaar zijn voor anderen
Zien, horen en zorgen: zo komt veiligheid terug
Reflecteren kan niet in overleefstand: vertragen en kijken
Praktisch vertragen: patronen herkennen en gewoontes bijs...
Re-Write: normen bevragen, keuzes maken zonder overdrive
Besluit: leven vanuit rust en een veerkrachtig zenuwstelsel