Slow me up

Share on social media:

Hoe vertel je jouw verhaal over liefde, vriendschap en verdriet met iets tastbaar?


Veronique Sneyaert vertaalt persoonlijke verhalen naar unieke juwelen. In haar boek ‘Schoonheid in verlies’ bundelt ze verhalen over de rauwheid van rouw en de schoonheid in kleine dingen die het verschil maken. Ze geniet van (wandelen in) de natuur, echtheid in mensen en de verbinding met anderen.


Deze aflevering gaat over

• De kracht van verhalen in juwelen
• Schoonheid in verlies
• De kleine gelukjes die het leven mooier maken
• Echte verhalen van verbinding
• Wandelen in de natuur en reflectie
• De imperfectie van het leven

Luister en ontdek haar verhalen over liefde, verlies en verdriet.
 
----------


Citaten:

• Het is zo diep, verrijkend en dankbaar om die dingen te vertalen in een juweel.
• Dat was het moment dat ik mijn verdieping gevonden heb.
• Je bepaalt als drager wat je deelt en wat niet.
• Ik heb aandacht voor de ingetogenheid en het stille verdriet van mensen.
• Ik belichtte vooral die schoonheid waardoor het verhaal niet zo zwaar werd.
• Dat zijn voor mij de dagelijkse reminders van de schoonheid in het leven.
• Die tevredenheid in simpele kleine dingen zet ik verder.
• Ik hoop met mijn kleine gelukjes mensen te inspireren om ze ook te zien in hun leven.
• Ik draag die pijn met plezier omdat dat alles zegt over de liefde.
• Ik haal daar zoveel energie uit dat ik daar dan een tijdje mee verder kan.
• Ik leer veel over het leven van mensen die verlies meegemaakt hebben.
• Die imperfectie in dat leven zorgt ervoor dat die mensen nog intenser kunnen leven.
• Mensen die met verlies bezig zijn, hebben geen ruimte, tijd of energie om te doen alsof.

----------
 
Linken:

Website: https://www.veroniquesneyaert.be/home/

Instagram: https://www.instagram.com/veroniquesneyaert/

Facebook: https://www.facebook.com/SneyaertVeronique/

Pinterest: https://www.pinterest.com/veroniquesneyaert/_created/

Boek 'Schoonheid in verlies' van Veronique Sneyaert https://www.veroniquesneyaert.be/boek/

Foto: Joke Timmermans https://www.joketimmermans.com/

Dear Julia: https://www.dearjulia.be/

Uus Knops  - Rouwen in vertrouwen: https://uusknops.be/

Troostjuweel: https://www.veroniquesneyaert.be/juwelen/troostjuweel/

Onumenten: https://onumenten.org/

De dood leeft: https://dedoodleeft.be/

Boek ‘Zijn we nog vrienden?’ van Uus Knops: https://uusknops.be/products/zijn-we-nog-vrienden-over-vriendschap-en-vriendschapsverlies

Westpunt: eten en drinken op een unieke locatie: https://westpunt.be/

----------
 Ik ben heel benieuwd wat je uit deze aflevering haalt.
Tag me of stuur een DM op Instagram: https://www.instagram.com/hanneloredhaene_slow_me_up/
Connecteer met mij op LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/hanneloredhaene-slowmeup

Heb je een vraag voor mij? Mail me op [email protected]

Schrijf je in voor de nieuwsbrief om maandelijks een portie inspiratie te ontvangen.

Kijk je al uit naar de volgende aflevering? Abonneer je op de podcast door op “volgen” te klikken.

Music from #Uppbeat (free for Creators!): ⁠https://uppbeat.io/t/oliver-massa/brighter-days⁠License code: FIZUG8C1HIGG4YDW 

[00:00:00] Unknown:

Welkom bij een nieuwe aflevering van Slow Meub.   Vandaag zit ik niet in mijn eigen studio   maar zit ik in de hele gezellige atelier van mijn gast.   Ze heeft West-Vlaamse roots,   Ze vertaalt persoonlijke   verhalen naar unieke juwelen.   Ze is auteur van het boek schoonheid in verlies.   Een bundeling van prachtige verhalen van mensen die rouwen op hun eigen manier. De   verhalen tonen de rouwheid   van rouw en de schoonheid in kleine dingen die het verschil maken.   Ze geniet van de natuur   schoonheid, stilte, puurheid en eenvoud   en de kleine gelukjes   die haar leven elke dag mooier maken.  

Momenteel neemt ze de tijd om te vertragen   en stil te staan bij wat is en ruimte te maken voor wat komt.   Een digitale pauze.   Het ideale moment om een gesprek te hebben over de schoonheid van kleine gelukjes.   Welkom bij mij in de podcast Veronique Snijaard. Dankjewel,   dankjewel.   Heel fijn dat je ingegaan bent op mijn uitnodiging.   Met plezier.   Het is een aantal jaren geleden dat ik jou heb leren kennen op een prachtige berg in Diest   bij de heer Julia.   Dat was een dag.   Ik denk dat de naam had   rouwen en verlies.   En toen ik er naartoe vertrok zei mijn man:   Manalé,   waarom ga je nu naar zo'n dag? Ik zeg maar   rouwen en verlies dat gaat ook om leven.  

En dat is ook wat jij   doet met jouw juwelen.   Het is niet alleen een verhaal vertellen over iemand   die verdriet heeft maar ook verhalen vertellen   als herinnering   of om iemand die nog altijd   in het leven is om die te eren. Ja,  

[00:02:05] Unknown:

ja dat klopt.   Alles wat ik maak vertrekt   eigenlijk vanuit een verhaal. Zonder verhaal geen juweel.   Dat zorgt er ook voor dat elk juweel uniek is want ik weet zelf niet   op voorhand   waar het naartoe gaat. Mensen vertellen hun verhalen en dat gaat echt over van alles. Dat gaat over   de blije mijlpalen in mensen hun leven,   geboorte,   trouwen,   mijlpalen als op pensioen gaan.   Oma die tachtig wordt, mama die vijftig wordt, vriendinnen die samenleggen voor iemand die twintig dertig wordt ook bijvoorbeeld.   Dus de liefde   kom ik heel vaak tegen   en in die liefde ook het verlies en het verdriet. Want ook dat krijg ik heel dikwijls   te horen. Ik krijg veel verliesverhalen te   lezen,   te horen, te luisteren naar mensen.  

Dat zijn altijd heel mooie verhalen en mensen vragen inderdaad ook altijd aan mij maar is dat niet zwaar?   Of waarom   trekt u zo   de dood, waarom trekt u dat aan?   En dan ja, dan moet ik altijd wel zeggen van het is zo dankbaar en zo   verrijkend   en zo diep om   voor iemand   herinneringen tastbaar te maken.   Want daar is een heel leven aan voorafgegaan, aan   dat verlies   en er zijn zoveel   herinneringen,   grote herinneringen maar ook heel veel kleintjes.   En net   daarnaar op zoek gaan als mensen een verhaal vertellen en   op zoek gaan naar wat was het nu juist, wat jullie bond en waar zat die liefde dan net?   Om die dingen te vertalen in je juweel dat is zo   diep en zo verrijkend en   dankbaar.  

Ik heb daar mijn diepgang   gevonden in mijn werk en dat is mij eigenlijk een beetje overkomen.   Ik maakte al een tijdje juwelen   op kleine schaal. Het was eigenlijk helemaal niet de bedoeling om dat te doen voor andere mensen.   Mijn dochter vroeg mij om   een naamketen te maken in haar eigen handschrift.   Ik kon op dat moment   nog heel weinig eigenlijk. Ik was pas gestart met mijn opleiding,   academie, dus het was eigenlijk niet de bedoeling om daar een beroep van te maken.   Ze had na veel vijfenzestig, maak   ik dan toch die ketting voor haar omdat dochters nu eenmaal   de oren van de kop zagen.  

En zij kreeg daar zoveel reacties op dat ik   daar wel in begonnen ben.   Maar het was eigenlijk totdat Jules op mijn pad kwam jaren later, dus ik maakte   juwelen met een handschrift,   voornamelijk mijn eigen handschrift,   wat toen redelijk uniek was.   En Jill was haar mama verloren.   En ik had eigenlijk op dat moment echt geen ervaring met verliesverhalen   vertalen of daarmee om te gaan. Die mail kwam binnen en   zij vertelde redelijk sick   dat haar mama gestorven was. Ik voelde wel aan haar mail dat het iemand jong was, dus haar mama   waarschijnlijk ook jong gestorven was. Maar er waren geen details. Het was gewoon van ik ben mijn mama verloren, ze was toen begin de twintig   en ik   heb gezien dat ge juwelen in met een handschrift maakt en ik wil de v van mijn mama haar naam dragen. Dat is subtiel, niet iedereen gaat mij daarover   aanspreken.  

Ik wil dat graag dragen.   Maar dus dan was het de bedoeling dat ik een ontwerp zou maken met   mijn handschrift, wat voor mij totaal niet klopte. Dus ik blokkeerde daarop en ik mail haar terug met   een hele intro.   Heb je nog kaartjes of brieven van uw mama waar ze   de V of haar naam geschreven heeft?   Het duurde heel efkes hoor ik een antwoord kreeg   en ze mailt mij terug en ze zei echt   van   uw vraag   kwam wel binnen. En ik had eerlijk gezegd toen op dat moment de impact van mijn vraag niet ingeschat. Ik dacht gewoon dat is een goed idee. Klopt niet dat ik dat zelf schrijf. Ik stel gewoon de vraag. Dus voor haar was dat een heel confronterende   vraag want ze moest terug naar de doos die al op de zolder stond. Brieven en kaartjes terug uithalen, maar je haalt die niet alleen uit. Je leest die ook uiteraard.  

Dus hij moest weer voor een stukje door mijn vraag door haar rouwproces. Wat ze toch wel voor een stuk al een beetje opgeborgen   had. Maar ze vertelde mij dan. Ze zegt van ja maar ik ben nu wel heel dankbaar dat je mij die vraag gesteld hebt.   Dus voilà ik maak een armbandje met de v in het handschrift van haar mama.   Dat klopte voor mij ook volledig.   Zij komt dat bij mij afhalen en wat ik toen gevoeld heb denk ik van dat was mijn moment.   Ik wist toen de emotie die   er bij haar was, bij mij was   van dit wil ik doen. Dus voor mij was dat het moment van   ik was denk ik wel al op zoek naar verdiepingen wat ik deed en ik had mijn verdiepingen gevonden   en sindsdien is het eigenlijk niet gestopt.  



[00:07:11] Unknown:

Je bent blijven verhalen, vertalen   en je hebt ook samen met Us Knopss een heel mooi juweel gemaakt.   Een troost juweel.   En je ziet het als een uitnodiging   om over   jouw verdriet te praten   wanneer jij dat wil. Dus als het goed begrijpt, degene die het troostueel   draagt   geeft eigenlijk aan van   ik ben in rouw of ik rouw om iemands of om iets. Ik denk dat dat ook mogelijk is.   En dat geeft de mogelijkheid   aan andere personen   om in gesprek te gaan en ik dacht zelfs dat ook de mogelijkheid is en dat vind ik ook heel mooi om het even gewoon vast te nemen op momenten dat   moeilijk gaat.  

Hoe zijn jullie   tot dat troostueel gekomen?  

[00:08:01] Unknown:

Klopt, klopt allemaal wat gezegd. Us uiteraard zeer   warme.   Gepas wanneer de vrouw in alles wat ze doet, maar vooral voor mij de vrouw die   rouw en alles wat rond   verlies gaat   zeer toegankelijk maakt.   Zij is zelf ook zeer toegankelijk vind ik, maar als je naar haar luistert dan   vat je   het. Ook in haar boeken,   mensen snappen waar het om gaat. Ze brengt het heel heel   laagdrempelig   en verstaanbaar en begrijpbaar dus ik denk dat ze daar   absoluut   haar strepen in de wereld verdient en blijft verdienen door alles wat ze doet.   En wij kenden elkaar niet. Zij volgde mij op Instagram, ik volgde haar op Instagram en op een gegeven moment   stuurt ze mijn Instagram bericht   naar aanleiding van een   goedkeuring.  

Zij had   een dossier ingediend voor   de monumenten.   Dat is ook al een tijd geleden.   Er zijn ondertussen al heel wat monumenten in Vlaanderen   door haar, door haar initiatief   en met hulp van Vela maar wel door haar initiatief.   Zij reageert daar heel enthousiast op van we hebben centen gekregen om de eerste monumenten te   realiseren. Zij tagt mij in dat bericht en ze zegt zou het niet mooi zijn om op basis van een abonnement een juweel te maken, een troostueel.   En dat was op een zaterdag zeg normaal gezien bekijk ik mijn Instagrammen het weekend niet maar toevallig of niet   deed ik dat toch en zag je dat bericht binnenkomen. En ja, uiteraard heb ik daar onmiddellijk ja op gezegd. Ik wist totaal niet waar we aan begonnen. Het was in corona periode, zij woont in Gent, ik in Limburg, dus   we hebben mekaar voordat het   troostueel er effectief was nooit gezien. Dus we hebben veel met elkaar gebeld.  

Ik denk zelfs heel vaak zonder beeld, gewoon gebeld.   En dat troostueel is er gekomen en de vorm   is gebaseerd, is een beetje geïnspireerd op de ornamenten. In die zin het is een ronde vorm   maar   rond omdat   het leven   nu eenmaal oneindig is   en eindig en oneindig is.   Rond omdat je begint aan niets maar op zich verdriet heeft geen begin en geen einde. Er zit   een hart stukje in omdat het niet helemaal rond is. Er zit een hoek, niet af maar er zit een hoek in   omdat rouw ook wel hoeken heeft en harde en ruwe kanten heeft.   Maar de andere kant is dan weer mooi egaal omdat er ook zachte kanten aan zijn. Op de buitenkant zijn er lijnen gegraveerd   met de losse pols geschreven,   getekende lijnen. De lijnen van het leven, niet recht, een beetje scheef omdat het leven ook zo is.  

Inderdaad het juweel kan gedragen worden   en is redelijk zichtbaar want het is een redelijk groot juweel.   Dus mensen die het zien zouden kunnen weten van die persoon heeft iemand verloren.   Maar aan de binnenkant kan er een boodschap gegraveerd worden en die boodschappen zijn voor iedereen helemaal anders. Nu ligt er eentje klaar en is het een stukje   van een tekst die voor die persoon nu heel toepasselijk is om verder te kunnen gaan.   Soms is het een handschrift, soms is het een liedje.   Alles kan. Ik heb er ook al eens een askokertje   in verwerkt.  

De boodschap is enkel en alleen zichtbaar voor de drager. Dus als je naar beneden kijkt, dan zie je eigenlijk uw boodschap en gij kunt het lezen.   Maar als de andere persoon met wie   je de boodschap wil delen, dicht genoeg bij u staat, dan kan die het wel lezen. Want dan doet je zo medueel,   dan kantelt je het een beetje, maar die persoon moet wel eigenlijk wel heel dichtbij komen en dan kun je het eigenlijk delen. Dus jij bepaalt als drager echt wel wat,   wat je deelt en wat niet.   Los van het troost je wilt, krijg ik ook heel dikwijls die vraag van mensen van ik wil wel heel graag iets dragen, ik wil iets tastbaars,   ik heb het nodig om iets te kunnen vastpakken   over iets te wrijven.  

Of het nu een ketting is of een armband of een ring. Mensen nemen dat vast als troost, als houvast   in moeilijke momenten. Ik kreeg dat heel dikwijls te horen dat mensen dat doen. Ik weet dat uit ervaring   dat dat ook werkt.   Maar wel tegelijkertijd heel   dikwijls van   wel heel klein, subtiel,   eenvoudig.   Omdat ik het, het is voor mijzelf.   En ik zal wel zelf bepalen met wie ik het aan wie ik het toon.   Misschien wel heel fier van ik heb dat laten maken en kijk eens.   Maar ook   echt niet zichtbaar voor iemand met wie dat je het niet wil delen. En als je een slechte dag hebt dan hoef je het ook niet te delen maar dan kun je wel nog altijd de juweel dragen.   Dus   dat is voor mensen heel belangrijk die fijnheid, de subtiliteit,   de eenvoud.  

Soms is het genoeg om gewoon een heel klein lettertje zoals waar het allemaal mee begonnen is, Jill. Een heel klein lettertje in een handschrift is soms al genoeg   en het hoeft niet en een askoker   en een vingerafdruk   en nog een tekst te zijn. Het kan heel heel klein, fijn, subtiel, eenvoudig,   zichtbaar   en tastbaar voor uzelf   en voor wie met wie dat jij het wil delen. Dus dat is wel   denk ik typerend voor wat ik maak.   Dat ik aandacht heb voor de ingetogenheid   en   het stille verdriet ook soms van mensen.   Dat typeert mijn werk wel denk ik.  

[00:13:52] Unknown:

Zoals dat je zegt als er tekst is van binnen in het troostueel.   Ik zie dat zo dat je eigenlijk als je aan het trouwen bent dan kan je iemand zo dicht laten komen als dat je zelf   goed voelt, waar je jezelf goed bij voelt en dat je zelf toelaten.   Want zoals dat je zei de tekst is niet zichtbaar voor iemand anders   tenzij dat je die persoon echt heel dichtbij, en nu doe ik mijn armen, dat je eigenlijk   die persoon rondom jou omarmt en ook toelaat in jou rouwen, in jouw verdriet. Ja, klopt.   Ja, dat is zo. Het gaat inderdaad om kleine dingen en we gaven het al aan, Öus Knops, hoe dat zij zo laagdrempelig   rouwen   verdriet   binnenlaat   in de levens van mensen. Misschien moet ik het zo zeggen,   maar ik denk dat dat bij jou ook is dat je op een bepaalde manier toont   dat rouwen niet hoeft te zijn, dat je altijd gebukt gaat daaronder.  

Maar het gaat wel om kleine dingen   die elke dag zoals een steentje en een schoen aanwezig zijn   en hoe dat jij het omzet van iets   moeilijks   naar iets moois. Van het naar buiten brengen maar wel op een hele kleine subtiele   manier.  

[00:15:12] Unknown:

Ja, ik heb al in de   twaalf, dertien jaar dat ik bezig ben,   niet in het begin want in het begin was ik minder met rouw bezig.   Maar van zodra dat rouw van andere mensen in mijn leven gekomen is,   zag ik uiteraard de rauwe rouw. Die zag ik en die las ik.   Daarvoor zat ik meer dan één keer met zakdoeken naast mijn computer uiteraard want dat raakt u echt wel heel diep ook al is dat niet uw verdriet.   Maar   ik zag bij, niet bij iedereen ook niet, maar ik zag bij veel mensen   schoonheid   in kleine dingen.   En dat ging dan over   dingen die   ogenschijnlijk   niet zichtbaar zijn voor iemand anders of die gewoon passeren   of   dingen dat mensen voor iemand anders doen zonder dat ze er erg in hebben of zonder dat ze het heel veel moeite vinden. Ik kan voorbeeld geven,   Tine verloor haar twee kindjes voor de geboorte, een tweeling.  

Emma en   Marcel.   Het verhaal van Tine en Kersten en van Emma en Marcel staan ook in mijn boek.   Tine verloor   haar kindjes   maar had een enorme vriendenkring, heeft een enorme vriendenkring.   Dus die vriendinnen zijn echt samengekomen   om het erover te hebben, om het te bespreken zeg maar als een vergadering.   Kijk, ons tiende heeft dat meegemaakt.   We moeten er voor haar zijn maar wat gaan wij doen?   Dat alleen al, dan denk ik van wie doet dat?   Het feit dat die vriendinnen vonden dat dat nodig was om samen te komen en om te bepalen van te bespreken van we gaan voor haar iets doen maar wat kunnen wij doen?   En het was zo simpel of dat het groot is maar ze zijn gewoon elke week op vrijdagavond   kookte iemand   en nam een van de vriendinnen een vrijdag.  

Maar aangezien dat zij zoveel vriendinnen had, was dat voor die vriendinnen totaal geen moeite.   Die ene vriendin kookte op die vrijdag, nam eten mee en luisterde heel de avond naar tien naar haar verhalen. En het ging ook waarschijnlijk wel over andere dingen en er werd al een keer gelachen en er werd ook een wijntje gedronken en dan een man deed dan eens andere dingen.   Maar zij zegt ook van daardoor ben ik daardoor geraakt.   Ik heb geen hulp moeten zoeken   door de steun van mijn vriendinnen. Maar voor die vriendinnen was dat eigenlijk geen moeite   omdat dat voor hun gewoon een avondje weg was en een avondje   luisteren naar   Tina. Maar hun volgende beurt was binnen zoveel weken dus die konden dat dragen.  

Voor Tina haar vriendinnen was dat totaal geen moeite maar voor haar was dat wel een wereld van verschil. Want zij had elke vrijdagavond   iemand die naar haar wou luisteren.   Dat alleen al. Soms gaat het over   ja, echt over de kleinste   dingetjes. Ik zie dan bijvoorbeeld een koppel die bij mij langskomt voor een koesterjuweel   en die zijn heel zorgzaam   en lief tegenover   elkaar.   Dan denk ik van jullie hebben dat totaal niet door dat jullie dat doen,   maar ik zie   hoe zacht en hoe respectvol   jullie met elkaar omgaan. Want in de pers word je te veel   over   koppels in elkaar verliezen in verlies.  

En dan zit er zo'n koppel, een jong koppel voor mij en die hebben dat totaal niet door dat ik dat zie.   Maar ik zie wel hoe zorgzaam die voor elkaar zijn.   Die   dingen zie ik en   ik ben dat beginnen benoemen.   Op een gegeven moment   ik zocht ook naar een soort van taal om mijn   juwelen   verder en de verhalen er rond verder te verspreiden. Natuurlijk zijn niet mijn verhalen dus uiteraard   ga je daar met het grootste respect mee om.   Maar ik vertelde dat wel eens tegen vriendinnen, tegen mensen die daar zonder namen te noemen.   Ik merkte toen ook wel hoe dat mensen   raakten maar ook wel inspireerde en   dat daar ook wel heel erg   graag naar geluisterd werd wanneer ik zoiets vertelde.  

Ik was echt wel op zoek naar een goede manier om te kunnen communiceren   over verhalen   zonder gewoon te zeggen van ja, het is Moederdag   bestel nu uw Moederdag juweel. Wou ik eindelijk gewoon een verhaal vertellen.   En dat is ook mijn, dat is nu nog altijd mijn vorm van communiceren.   Ik maak geen reclame.   Ik vertel verhalen.   Dat is een andere manier   om over mijn product te vertellen uiteraard.   Ik begon   dat te benoemen   tegen de mensen die mij die schoonheid hadden laten zien zonder dat ze het zelf door hadden,   begon ik te benoemen van ik heb dat gezien en ik vond dat wel heel erg mooi eigenlijk.  

Mag ik daarover vertellen?   En mensen zijn daar eigenlijk bijna altijd ja op, af en toe dus nee, natuurlijk mensen die daar liever niet meer naar buiten komen.   En dan   vergroten ik dat   niet uit. Ik belicht de schoonheid, dus ik   vertelde uiteraard wel over wat mensen meegemaakt hadden,   maar ik belichte vooral die schoonheid waardoor dat de verhaal ook niet zo zwaar werd.   En mensen vonden dat, apprecieerden dat, dat ik dat verhaal dan ook nog eens wou vertellen, want uiteindelijk gaat het ook nog maar eens een keer over wie ze verloren zijn.   De laatste tijd heb ik een paar keer contact gehad met iemand van wie ik het verhaal verteld heb, maar ik heb haar verhaal ook meegenomen naar de beurs 'De dood leeft in Herkkenrode waar ik onlangs stond en elke keer als ik me daar contact opneem en als ik vraag van mag ik het verhaal, uw verhaal en uw mama haar verhaal, want haar mama is er niet meer,   mag ik het vertellen dan bedankt die mij omdat ik iedere keer haar mama terug levendig   maak.  

Dus het is voor mij een manier om te communiceren, het is voor de mensen   een manier om   hun verhaal te laten verder leven. En dat vind ik een hele, vind ik zelf een hele mooie eigenlijk.   Dat dat op die manier mentaal geworden is.  

[00:21:28] Unknown:

Want er wordt gezegd, je bent pas dood als er niemand niet meer over jou iets zegt. Dat vind ik inderdaad mooi dat je die verhalen gewoon verder vertelt.   Want die kleine gelukjes, het hangt hier ook op in je atelier,   die kleine gelukjes   die je leven elke dag mooier maken.   En af en toe zie ik op Instagram een aantal hele mooie   foto's van inderdaad   kleine dingen,   alledaagse dingen,   maar die je op de een of andere manier   toch wel   pakken.   Is dat de manier hoe dat jij omgaat met toch wel de   zwaardere   verhalen om het een beetje luchtig te houden?  

[00:22:12] Unknown:

Ja,   het zijn voor mij dingen   die kleine dingen   ik denk dat dat inderdaad voor mij mijn dagelijkse reminders zijn van   ja, zo de schoonheid in het leven. Hoe zwaar dat het ook af en toe kan zijn, want iedereen maakt   mooie en minder mooie momenten in zijn leven mee. Dus we vallen en opstaan.   Als je oog kunt hebben   voor die kleine dingetjes, ik ga een paar voorbeelden geven omdat dan misschien gemakkelijker,   ik ga des morgens elke   ochtend wandelen.   Als het een prachtige zonsopgang is, ja oké   dan is dat al mijn cadeau van de dag want dat is gewoon prachtig. Een rode lucht,   een mooie zonsopgang.  

Maar ook als het grijs is of als het regent   dan ga ik ook wandelen.   Maar dan moet ik harder op zoek naar dat kleine gelukje en toch vind je die. Dat je dan heel eventjes   stopt, dan hoor je de regen vallen op uw kap. Of dan zie je de druppels in een plas.   Of dan kom ik een steentje tegen in de vorm van een hartje.   Er is altijd iets. Of dan de witte reiger   gaat net wegvliegen of ik heb een of ik heb een regen gezien.   Er is altijd iets. Dus mijn dag is   eigenlijk op dat moment goed begonnen. Maar dat gaat ook over   hele kleine dingetjes die andere mensen voor u   doen, een bloemetje krijgen maar dat kan gewoon eentje uit de tuin zijn.  

De buurman,   de tuinier die een   bloemkool brengt of   ja, gewone koffie buiten kunnen drinken in de winter.   Ik vul mijn dag eigenlijk wel met zo van die kleine dingen.   Voor mensen die in rouw zijn,   zijn soms van die kleine dingen die ervoor zorgen dat ze   verder kunnen. Als je net iemand verloren hebt, het kunnen zien dat het wel goed komt, dat het   niet meer hetzelfde zal zijn maar dat het op een andere manier wel dat je wel vooruit kunt.   Dat is heel moeilijk om dat te kunnen zien in het begin dat dat ooit wel zachter gaat worden.   En dan   geloof ik erin dat die   rode lucht of dat steentje   in de vorm van een hart,   dat   dat die rauwe rouw dat dat dat zachter maakt.  

Dus dat is ook mijn   lijfspreuk,   dat is misschien raar om dat te zeggen. Ik heb dat wel van mijn moeder, ben ik van overtuigd. Zij zag dat. Mijn moeder is haar   dochter verloren toen ze begin de twintig was. Zij is verongelukt.   Dus mijn moeder heeft een stilte gerouwd. Maar mijn moeder was een   vrolijke goedgezinde vrouw ondanks haar grote verdriet.   En door   haar positiviteit   ben ik niet in zwaarte opgegroeid.   Ik ben niet in een   somber donker   zwart huis   opgegroeid. Mijn moeder was altijd goed gezind en zij heeft   mij getoond hoe dat je heel tevreden kunt zijn met   eenvoudige dingen in uw leven. Dus ik zet dan een beetje verder.  

Die tevredenheid   in kleins, in   ja, simpele   dingen. Ik bedoel je vertelde daarnet voor   de opname van groenten snijden en een dossier luisteren.   Voor mij kan dat zo een gelukje zijn dat je denkt van goh, goh, ik heb nu twee uur naar het dossier geluisterd maar hoe schoon was dat?   Ja, een goed boek lezen,   des avonds de haard aansteken,   ja,   mijn   kleine gelukjes zijn eindeloos   en ik deel ze ook wel. Ook dat is een taal geworden omdat ik   over persoonlijke dingen vertellen op Instagram   goh, ik had   daar zo niks mee.   Niet dat ik iets te verbergen heb of niet dat ik dat niet wil delen.   Maar   ik vond dat precies niet zo zinvol binnen of andere manier.  

Maar ik trek wel heel veel foto's   van vooral die dingen, dingen die ik tegenkom,   kleine gelukjes   en dan dacht ik van als ik dat nu eens deel. Dus om de zoveel tijd deel ik kleine gelukjes en dat kan dan inderdaad zijn, ik heb twee kleinkinderen wat ik ongelooflijk   een ongelooflijk voorrecht om oma te mogen zijn.   Zo die dingen kunnen delen met andere mensen zonder elke dag daar een foto van op Instagram te posten, dat zet ik in mijn kleine gelukjes.   En zo deel ik wel iets persoonlijks. Maar dan hoop ik, ik heb altijd zo als ik iets deel dan wil ik   inspirerend zijn of dan wil ik iets zinvols vertellen  

[00:26:57] Unknown:

en dan hoop ik dat ik met mijn kleine gelukjes mensen kan inspireren om ze ook te kunnen zien in hun eigen   leven.   Dat is heel mooi gezegd.   Als ik zo allemaal hoor, je kleine gelukjes, lijkt het of dat de   ingrediënten zijn voor een recept   om te   vertragen. Ja   klopt.  

[00:27:17] Unknown:

Dat is ook wel een beetje zo, want als je   niet   bijvoorbeeld op zo'n wandeling des ochtends, ik ga elke ochtend wandelen, ik woon hier natuurlijk ook al in de natuur,   maar als je dan niet eventjes stopt   en kijkt naar die mooie roze lucht, ja dan heb je hem niet gezien.   Of als ik niet mijn oog laat vallen op een   steentje of op de regen die in de plassen valt, dan heb ik het ook niet gezien. Dus het is inderdaad wel vertragen.   Ik denk wel dat dat klopt ja.  

[00:27:51] Unknown:

Ja, vertragen, stilstaan en zoals je zegt kijken wat dat er is   en ook ruimte geven voor wat er komt.   Want dat is iets wat we in de dagdagelijkse   identiteit   heel weinig doen, eventjes gewoon stilstaan want stilstaan is achteruitgaan.   Ik ben eerder van principe stilstaan is vooruitgaan.   Omdat je even voelt van wat is er en wat heb ik nu echt   nodig.   Als ik jou hoor vertellen over   verdriet,   dan zou ik eigenlijk het woordje verdriet kunnen vervangen door liefde.  

[00:28:26] Unknown:

Klopt.  

[00:28:28] Unknown:

En dat vind ik eigenlijk iets heel moois, want verdriet   dat is iets ja als we het in kleuren moeten is dat eerder grijs. Liefde is eerder roodroze,   maar eigenlijk kan verdriet ook gewoon mooi roodroze zijn.  

[00:28:42] Unknown:

Ja, dat is wat overblijft hé. Uiteindelijk de liefde dat je voor die persoon   gevoeld hebt, daarom doet het ook zo pijn natuurlijk. Dat is wat mensen dan ook wel zeggen. In de gesprekken voor mijn boek bijvoorbeeld zijn er echt wel   veel mensen die dat benoemd hebben van ik draag dat die pijn   draag ik eigenlijk met plezier   omdat dat alles zegt over de liefde.   Zou die liefde er niet geweest zijn dan had ik nu niet zoveel pijn. Dus ik heb die liefde wel gekregen.   Ik heb die meegemaakt   en ik draag daar nu nog   heel veel stukken van mee.  

Uiteraard is die persoon er niet meer en doet dat heel veel zeer   maar door die liefde kunnen die mensen ook wel soms verder.   Dus ik denk die liefde blijft. De liefde dat je voor iemand gehad hebt, die blijft.   Ik denk de mensen die mij ontvallen zijn, dat klinkt, de mensen die ik verloren ben   die   zijn zeer aanwezig. Misschien nu nog aanwezigener dan toen dat ze leefden.   Die zijn bijna elke dag   aanwezig in mijn leven. Maar ja, ook weer in die kleine dingen.   Als ik pannenkoeken bak dan neem ik mijn moeder haar kookboek vast van de boerinnenbond   omdat ze nu eenmaal daar altijd dat recept uit haalde.  

Er is veel over te zeggen, over te zeggen over die liefde omdat het gewoon dat is wat overblijft.   En ik denk als er weinig connectie geweest is met de persoon die je verloren bent   en was er waarschijnlijk ook er was misschien   wel liefde, ik zeg niet dat er geen liefde was, maar als er geen echte   connectie was,   ja dan is dat verlies ook veel minder pijnlijk.   Het gemis is minder groot   dus ook dat heb ik al   aan de lijve ondervonden.   Dat dat toch wel minder pijnlijk is dan als   er minder connectie is met iemand is het iets gemakkelijker om   iemand te vergeten.  



[00:30:43] Unknown:

En wat maakt volgens jou dan dat je echt met iemand anders kan verbinden?  

[00:30:48] Unknown:

Verbinden vind ik   ongelooflijk belangrijk.   Als ik met iemand geen connectie voel en dat gaat in vriendschappen,   in liefde, in   familie   dan mis ik iets.   Dan denk ik van ja   dan mis ik echt   tijd. Als je echt   zijt met elkaar in die zin geen maskers.   Als jij je toont aan iemand anders echt   en die andere persoon toont zich ook echt aan u, dan heb je voor mij verbinding.   Als ik op een of andere manier voel dat dat er niet is,   dat iemand   een façade   heeft of   als ik echt het gevoel heb van goh dit gaat hier niet naar de diepte of dit gaat hier niet verder dan gewoon small talk, dan vind ik   het gesprek of de relatie   of de tijd dat ik aan die persoon besteed   eigenlijk zinloos.  

En   dat is door ouder te worden maar ook door wat ik doe, door veel over   verliesverhalen   te lezen en ook wel veel verlies mee te maken,   is dat sterker geworden. Dat ik mijn tijd niet wil   verspillen,   verspillen   aan mensen die niet echt zijn. Dat is puur op gevoel.   Soms zit mijn gevoel er ook wel eens naast. Ja, ik vind dat wel belangrijk   eigenlijk   dat ik iets voel   tijdens die connectie met iemand.   Ja, dan kan er ook veel. Mensen die geen   façalen hebben en   die zich gewoon tonen zoals dat ze   zijn, daar kun je echt   wel een duurzame diepe relatie mee aangaan.  

En dat vind   ik eigenlijk heel belangrijk in mijn leven. Dat ik omringd word door echte mensen,   door mensen die gewoon zijn zoals ze zijn, zonder   zonder   barrière, zonder   zonder dat er iets tussen ontstaat.   Dat vind ik heel, ja, ik vind dat eigenlijk wel heel belangrijk.  

[00:32:52] Unknown:

Eigenlijk is het leven voor jou alleen maar mooier geworden   met dat je oudere geworden bent omdat je zegt van kijk, de zinloze chitchat dat hoeft allemaal niet meer   en dat je ook duidelijk aangeeft   van ik wil echt wel diepgaande gesprekken   en op die manier kan ik wel een duurzame   relatie of een vriendschaprelatie   opbouwen.   Durf je dat dan ook eerlijk toegeven van ik verwacht meer   van jou naar een   vriendinvriend toe?  

[00:33:26] Unknown:

Dat vind ik moeilijk.  

[00:33:28] Unknown:

Want dat is ook wat je nu zegt, jezelf zijn. Er komt ook een woordje bij mij naar boven dat ze kwetsbaar zijn.   Kwetsbaar zijn, dat wil zeggen alles   wat er in de weg staat   tussen die verbinding, tussen die echte verbinding   en dan denk ik dat het ook eerlijk is naar de andere toe. Want jezelf zijn eerlijk zijn, dat is allemaal, dat ligt allemaal in dezelfde lijn. Als jij te veel geeft en echt zegt van ik ga er echt voor en als die   persoon niet aan jouw   verwachtingen voldoet, mag ik niet zeggen. Maar als   je echt wel voelt dat die persoon een bepaalde belemmering heeft,   dan denk ik dat je dat wel zou mogen benoemen. Maar jij vindt het wel nog moeilijk?  



[00:34:11] Unknown:

Het is bij mij dan denk ik iets anders.   Ik neem dan eerder een beetje afstand.   Het is dan eerder van   iemand voelt voor mij dan niet echt als een vriend of vriendin maar eerder als van   voor mij zijt ge dan in kennis en dat is ook   oké. Je moet niet met iedereen een diepe relatie aangaan.   Dus ik zou dan eerder zeggen van ik neem dan een beetje meer afstand   moest ik nu echt in vriendschappen maar dat is op dit moment echt niet het geval   voelen van goh dit is echt niet oké of dit voelt voor mij niet meer oké dan zouden die vriendschappen voor mij, vriendschap mag komen en gaan. Ik bedoel zelfs   op, ik hoop op latere leeftijd dat ik nog mensen erbij ga krijgen   maar er gaan er misschien wel afvallen. En op zich is dat oké. Ik heb het wel lang geleden   wel eens aan een vriendin gezegd waar we echt met elkaar gegroeid waren en dat er wel benoemd werd van ja, wat is oké? We zijn eigenlijk gewoon uit elkaar gegroeid   en dat is oké.  



[00:35:15] Unknown:

Want dat is ook een klein beetje rouwen, dat is ook afscheid nemen van iets dat nu niet meer is. Het uitmaken met een lief, dat is heel gemakkelijk. Het is uit, ik wil je nooit meer zien. Voilà, de liefde is over.   Aan de vriendin is het moeilijk om te zeggen   de vriendschap is over.   Maar wat je nu zegt, Vera en ik vind dat ook wel mooi van we zijn uit   elkaar gegroeid en daarmee benoem je van alles wat dat geweest is, is heel mooi en ik kan koesteren   maar op dit moment of in deze fase van   ons leven   vinden wij geen connectie meer. Misschien is dat de juiste samenvatting. Ja, eigenlijk wel  

[00:35:55] Unknown:

en daar hoeft niks mis mee te zijn. Uiteraard is   dat   een soort van afscheid.   Maar uiteindelijk,   als je echt eerlijk bent, voel je dat wel alle twee.   Het is   natuurlijk pijnlijk als dat niet van de twee kanten komt uiteraard.   Ook daar heeft u zijn boek over geschreven, over vriendschapsverlies.   Maar ik moet wel zeggen, en ik heb geen idee hoe dat komt, dat ik dat echt al jaren   niet meer meegemaakt heb. Ik heb mensen die lang in mijn leven zijn en   dat   is heel mooi om dat vast te stellen.   Ik geloof dan dat ik alleen maar echte mensen in mijn leven heb.   Het is lang geleden dat ik dat gevoeld heb bij iemand van   dit   hoef ik niet meer dus dat ja, dat heb ik nu niet meer. Is ja misschien ouderdom, beetje wijzer,   kan.  



[00:36:49] Unknown:

En zoals dat eerder aanhaalde,   vriendschappen   connecties   dat komt en gaat en nu ben ik het gebaar van de golven en van de zee aan het doen en daarmee komen we op het punt dat wij gelijk hebben, wij komen alle twee van het West-Vlaamse,   ik van het binnenland, kijk echt van het aan de zee.  

[00:37:07] Unknown:

Goh ja,   dichter,   dichter aan de zee, ik heb niet aan de zee gewoond maar ik woonde wel dichter bij de zee, klopt.  

[00:37:17] Unknown:

En die zei ook in het vorige gesprek van op zich ja, bij mij de zee die roept nog altijd en die roept luider en luider,   maar ik zorg wel dat ik ofwel naar mijn vastpunt in Hasselt ga voor daar eens iets lekkers te drinken. Dat is het westpunt trouwens voor als je geïnteresseerd bent ofwel af en toe een keer gewoon naar Oostende ga om letterlijk uit te waaien, heerlijk.   En jij neemt jouw portie zee ook elk jaar,   maar jij doet dat op een hele andere   maar ook toffe manier.  

[00:37:49] Unknown:

Kan je daar iets meer over vertellen? Zeker. Ik mis de zee op zich, de Belgische kust van waar je dan bent, mis ik eigenlijk niet.   Maar   ik ga wel elk jaar   een stukje   van een gerar, een grote routepad,   wandelen langs de Noord-Franse kust. Vind ik een hele mooie kust.   Op bepaalde plekken zelfs heel dissolaat,   Veel   natuur, de kliffen, kleine dorpjes   verlaten bij momenten.   Ik wandel veel en al lang   en overal.   En op een gegeven moment dacht ik van ik doe altijd lussen. Ik vertrek aan mijn auto of ik vertrek thuis en ik kom daar terug.   Maar ik wil eigenlijk wel eens een wandeling doen dat ik gewoon wandel.  

De ene voet voor de andere zet en gewoon van   A naar B in mijn B naar C.   Maar ja, dat vergt wel wat organisatie   want iemand moet je komen halen of je moet vervoer hebben enzovoort.   Ja, ik begon   onderzoek te doen naar GR's. Waar liggen die allemaal? Waar ga ik wandelen? Ga ik van thuis vertrekken?   Waar ga ik naartoe?   En dan kwam ik eigenlijk op de Noord-Franse kust omdat ik dat een hele mooie kust vind.   Ik dacht laat ik het niet moeilijker maken dan dat het eigenlijk is. Ik wandel gewoon de kustlijn af en   dat is een gerir. Dat verandert af en toe van naam gerir zoveel.  

En ik start in Calay omdat dat het dicht bij de Belgische grens ligt. Ik vertrek in Calay en ik eindig in het Eiteret Arena en ik geef mezelf daar vijf jaar voor. Zo ben ik begonnen. Dus het is nu, ik ga nu in mei. Altijd in mei, nu mijn vierde keer wandelen   en ik heb eigenlijk gewoon beslist om geen eindpunt. Die uiteraard, ik ga daar passeren maar dat gaat niet mijn eindpunt zijn. Ik heb geen eindpunt. Het eindpunt is wanneer ik niet meer kan wandelen, fysiek dan, En ik wandel   drie dagen,   altijd in mei,   omdat het dan nog niet te warm is, dat het dan rustig is ook. En ik wandel alleen. Ik vind dat ook echt ongelooflijk zalig.  

En ik wandel ongeveer tussen de zestien en twintig kilometer per dag   en dat is het. En ik kijk daar ongelooflijk naar uit, maar het is wel de luxe versie.   Ik vraag mijn man gaan mee en ik vraag het hem elk jaar of dat hij het opnieuw ziet zitten.   En wij huren een huisje.   Hij brengt mij met de auto naar mijn vertrekpunt en hij komt mij ook oppikken op mijn eindpunt waar ik dan ook eindig.   Hij doet de boodschappen, kookt voor mij want ik ben dan moe als ik thuis kom en terugkom.   Dus ik word heel goed ondersteund op dat vlak en het is iets iets wat ik elk jaar doe en ik ook elk jaar naar uitkijk. Het is voor mij echt een drie dagen   helemaal op mezelf   tijdens mijn wandeling dan toch, waar ik aan   verbazend genoeg aan niks denk.  

Ik heb mijn rugzak   mee, ik heb mijn regenjas's mee. Het is de ene voet voor de andere zetten en op je kaart af en toe kijken,   schelpen rapen stenen rapen kijken waar ik mijn koffie ga drinken   na een uur of twee,   kijken waar ik mijn boterham mee ga eten na een tijdje,   stukken op mijn blote voeten wandelen waar het kan.   Dus ik communiceer met niemand. Ik zeg wel goedendag, dat is beleefd als ik iemand tegenkom. Maar   ik maak op zich daar geen connectie met mensen. Dat is niet mijn bedoeling. Ik ben echt alleen en op mezelf en ik wandel   ben ongeveer een uur of zes wel weg want ik neem ook echt mijn tijd. Het is niet dat ik binnen de zoveel uur die kilometers moet gedaan hebben. Ik neem tijd om foto's te maken,   om stenen te rapen om schelpen te rapen om met mijn voeten in het water te zitten, om in koffie te drinken.  

Dus ik neem daar echt mijn tijd voor maar dat is meestal rond   zes uur dat ik dan onderweg ben.   Ik heb geen idee wat het met mij fysiek doet maar ik heb het gevoel dat ik daar wel   zoveel   energie uithaal dat ik daar wel een tijd mee verder kan. En ik doe het maar één keer op een jaar. Het is iets wat een deel van mezelf geworden is en het is niet van ga ik het dit jaar doen? Nee, meestal   tussen kerst en   nieuwjaar heb ik mijn periode vastgelegd wanneer ga ik en dan is meestal ook het huisje geboekt tussen kerst en nieuwjaar   omdat het is iets wat ik gewoon elk jaar ga doen  

[00:42:21] Unknown:

totdat ik niet meer kan.   En wat is het mooiste dat je tot nu toe in die afgelopen jaren hebt   meegemaakt of meegekregen   als inzicht?  

[00:42:32] Unknown:

Ja, die stiltes   die vertragen, dat van niks moet.   Het enige doel is   wandelen.   Dat mijn hoofd echt leeg is,   dat vond ik verbazend. Het eerste jaar dacht ik van   ik ga aan zoveel denken want je bent alleen, er gaat vanalles door mijn hoofd gaan en dat is totaal niet.   Dus mijn hoofd is echt leeg. Heel heel verbazend vind ik dat wel zelf.   Ik denk het eerste jaar of het tweede jaar heb ik wel een speciaal steentje meegenomen voor iemand, dat was wel een heel speciaal moment, een verhaal die in mijn boek staat.   Toen Joke en ik bij die mensen thuis waren, een gezin   waar de papa van gestorven was, stond er een mand met steentjes   redelijk zichtbaar in de living en ze hadden op zijn uitvaart gevraagd,   het was iemand is   op een heel korte tijd gestorven en hij was in de vijftig en ging met zijn gezin heel vaak op vakantie   naar   alle mogelijke bestemmingen, waren ook echt wandelaars.  

Dus dat was een heel belangrijk aspect   in dat gezin   hun leven, maar in zijn leven ook. En hij schreef daar ook reisdagboeken van.   Om hem te eren hebben ze op zijn uitvaart gevraagd, ze stond er in een hele grote doos met steentjes   en hebben ze aan mensen gevraagd van neem een steentje mee en waar je ook gaat laat eentje achter. Dus zij waren dat aan het vertellen tijdens ons bezoek   en ik ging kippenvel momentje en   ik ging net, ik denk echt voor de eerste keer, nu   ik denk dat het mijn eerste keer was dat ik toen ging gaan wandelen   en zij vertellen dat   en in mijn hoofd dacht ik van   ik wil ook een steentje meenemen en de man met steentjes stond in de living. Want die uitvaart was twee of drie jaar daarvoor geweest.  

Helemaal op het einde van ons gesprek   vraag ik of ik ook een steentje mag meenemen en ik vertel over mijn tocht dat ik ga doen.   En Hilde, zijn vrouw pakt mij vast en zij was zo   ja zo positief geraakt   dat dat ik dat vroeg. Dus ik mocht een steentje uitkiezen. Ik heb mijn steentje en hoe belangrijk   dat dat steentje dan ineens wordt   in mijn hele voorbereiding van mijn rugzak pakken. Weten wat dat steentje was altijd in de buur want ik mocht dat niet vergeten.   Dat is een steentje dat in mijn rugzak   en het heeft geduurd tot een derde dag vooraleer ik het een plekje gegeven had.   Ten eerste dag   had ik in mijn hoofd van ik ging eindigen   op een heel mooi punt volgens de toeristische   informatie.  

Het was veel te druk. Ik kwam daar aan en het liep vol   met mensen en ik dacht nee,   nee,   ik kan het hier niet. De tweede dag hetzelfde een beetje denk ik en dan de derde dag ben ik, heb ik het eigenlijk in het begin van mijn tocht. Was ik helemaal alleen op een hele mooie plek met een heel mooi uitzicht   en de tijd dat ik daarover gedaan heb om dat steentje op de juiste plek te leggen, om daar een filmpje van te maken, om daar foto's van te nemen. Ik heb dat dan achteraf naar hun gestuurd.   Dat was een heel speciaal en belangrijk momentje zo.   Ja, wat dat dat kan doen.  

Die stenen dat blijft, dat blijft ook een ding in mijn leven, stenen rapen.   Tijdens mijn wandelingen   raap ik altijd stenen op. Ik leg ze dan in huis en dat is dan voor mij zo die herinneringingskist   aan mijn tocht. Maar ik deel ze ook uit. Ik breng er altijd wel vorming van mijn kinderen mee.   Dus ja, dat   moment dat ik met mijn voeten in het water zit, dat dat zo dat momentje is van ja, die vrijheid vorm. Dat is voor mij dan zo de ultieme vorm van vrijheid bij wijze van spreken. Ik doe hier die wandelschoenen uit, ik heb nu al tien kilometer gewandeld.   Mijn voeten beginnen zowel lichtjes oververhit te geraken zo. Schoenen uit   en dat water in. Zalig. Eischout   maar echt wel zalig. Dus er zijn   eigenlijk heel veel mooie momenten maar het is weer in die kleine dingen.  

Of zelfs vorig jaar was het een,   ik mag niet zeggen, een mindere editie maar het was een andere editie.   Tregende   veel. En ik ben toch vertrokken,   maar ja, je zit binnen de   drie vier kilometer doorweekt.   En dan   zo   dat momentje van ik ga een plek zoeken om mijn boterham te eten, helemaal alleen, meestal in de duinen of weet ik veel op een bunker dat ik goed zicht op zee heb, dat was er nu niet. Het was aan het water gieten en ik moest noodgedwongen   mijn eerste   dag in een taverne   mijn boterhammen eten. Dat vond ik zo niet leuk, maar gewoon dat besef al dat ik dat blijkbaar zo belangrijk vind om mijn plekje en mijn momentje te hebben.   Ja, dat vond ik ook wel weer waardevol   om het contrast en het verschil te kunnen meemaken.  

Dus het is zeker een   goede editie geweest, maar het was anders.  

[00:47:42] Unknown:

Je hebt al veel gesproken over stilte,   verdriet, je verhalen dat je vertelt, de schoonheid die daarin is.   Op welke manier   is het voor jou of blijft het voor jou   inspirerend   en toch altijd   anders   om te doen.  

[00:48:00] Unknown:

Omdat elk verhaal anders is   en elk verdriet en elke liefde   anders is.   En in elk verhaal   schuilt er iets anders. Dus het kan nooit twee keer in hetzelfde zijn. Dat   kan eigenlijk niet. Want ik zou het in mezelf soms gemakkelijker kunnen maken,   kant-en-klare   dingen,   maar dat zou me die diepgang niet geven. Eigenlijk echt puur toeval heb ik de voorbije   twee weken drie mensen die mij gevraagd hebben naar een symbolisch juweel.   Ik ben heel erg gekend voor mijn handschriften   en   vingerafdrukken   en askoker.   Maar vooral   het handschrift, dat is echt wel waar mensen mij voor kiezen.  

Dus dat typische symboliek,   de symboliek die er eigenlijk al is, te vertalen in de juweel, dat krijg ik, ik krijg dat wel af en toe als vraag, maar niet zo dik wel eens. Nu kreeg ik er toevallig drie.   Je zou dan kunnen denken van ja, ik doe mijn onderzoek naar symboliek in de wereld.   Ik kan dat onderzoek dan ook wel weer gebruiken voor die drie, voor alle drie. Ja, dat zal niet zijn.   Die drie verhalen zijn alle drie zo anders dat   dat juweel   helemaal anders gaat zijn voor die drie personen. Het gaat alle drie symbolen zijn en het gaat alle drie,   ja, een symboliek symboliseren maar het gaat helemaal anders zijn.  

Dus dat houdt het voor mij heel erg boeiend   en inspirerend   want ik leer   zoveel   over het   leven van mensen die   verlies meegemaakt hebben. Daar leer je enorm veel van, over het leven, maar natuurlijk ook over   de andere verhalen.   De verhalen   die op mijn pad komen,   de verhalen die ik in een juweel vertaal,   daar zit wel altijd een donker randje aan.   Ook al is het bijvoorbeeld een geboortejuweel en is er net een kindje geboren en zijn die mensen tot hun over hun oren verliefd op dat klein   mooi meisje dat daarin haar bedje ligt. Daar   is een rugzak. Die mensen hebben jaren ivf gedaan, hebben een paar keer een kindje verloren.  

Soms heel vroeg in de zwangerschap, wat ook een verlies is en wat   heel lang meegesleept wordt.   Maar soms, soms echt ja, tot net voor de bevalling.   Dus vooraleer die mensen mama en papa geworden zijn, hebben zij een heel traject meegemaakt.   Dus die hebben een rugzak.   Dus die hele vrolijke   verhalen die ik dan vertaal,   alles heeft eigenlijk wel een klein beetje een randje.   Maar ik bedoel dat op de meest positieve manier omdat het ook   het leven zoveel   intenser maakt met dat randje. Niks is perfect   en die imperfectie   in dat leven zorgt ervoor dat die mensen nog intenser kunnen leven,   denk ik dan, vind ikzelf.  

Ik bedoel de dingen die je meemaakt die zorgen ervoor dat je   alles weer een keer in zijn context, in zijn perspectief ziet. Ik bedoel je wordt door elkaar geschud als er dingen gebeuren   maar het zorgt er wel voor dat je   terug grijpt naar wat   belangrijk is en naar wat   ja echt is. Zo die echtheid weer. Ik vind dat wel mensen die   met verlies bezig zijn die hebben geen ruimte, geen tijd en geen energie   om   te doen alsof.   Die zijn zoals dat ze zijn omdat ze niet   anders kunnen op dat moment. Die hebben daar geen energie voor om hun beter voor te doen dan dat ze zijn.   Dus dat zijn altijd zeer pure en eerlijke contacten.  



[00:51:45] Unknown:

In de raad als je   aan het rouwen bent, dan heb je ook geen tijd om te doen alsof, dan is dat gewoon puur   echt   en echt gewoon diepgaand.   Ja, klopt. En dan is er pas die verbinding en die connectie.  

[00:52:00] Unknown:

Of niet? Of niet? Of niet. En dat is ook oké? Dat is ook oké. Alles is oké.  

[00:52:08] Unknown:

Veronique, we zijn bijna aan het einde gekomen   van   de podcast.   Is er nog iets wat je wil delen aan de luisteraar   of   een verhaal dat je wil vertellen want daar ben je heel goed in.  

[00:52:22] Unknown:

Ik   hoor dan dat ik daar goed in ben, ik doe dat ook heel graag dus dat is zowel   natuurlijk voor mij om te vertellen en om verhalen te vertellen.   Ik vertel ze natuurlijk hoe dat ze mij verteld zijn hé, ik vind ze niet zelf uit. Er zijn zoveel mooie verhalen uiteraard.   Een aantal heb ik ervan in mijn boek   Schoonheid in verlies   geschreven.   Maar misschien is het mooi om te eindigen met het begin van mijn   boek. Niet het begin van mijn boek, het begin van onze bezoeken Joke en ik zijn een jaar en een half op pad geweest naar   alle hoeken van Vlaanderen.  

Het eerste bezoek dat wij deden was eigenlijk een beetje vervroegd want we gingen eigenlijk pas in januari februari starten.   Er is een familie in Waregem   waar ik al jaren contact mee had. Ik had die mensen nog nooit gezien.   Altijd   online   contact   en het was vooral met de zoon. De oudste zoon Ruben daar had ik contact mee. Hij was zo   de woordvoerder van de familie. Hij was een gezin met vier kinderen waarvan de   mama niet lang niet meer had. Al redelijk in het begin van ons contact wist ik dat zij ziek was. Ze had een neurologische   aandoening. Zij was toen in de vijftig   en zij ging daaraan sterven. Dat was zeker. Dus zij wist dit is eindig en zij verloor elk jaar meer en meer functies.  

Zij was ook altijd verpleegkundige geweest in de neurologie dus ze wist perfect wat er op haar hoofd uitkwam.   Ik heb voor die mensen voor de eerste keer een juweel gemaakt   doordat die zoon iets op Instagram gezien had van mij.   Het woordje 'mans'. Ik had dat in iemand   haar handschrift gemaakt en zij kwamen op het idee, de twee broers en de twee zussen, van als we nu eens elk een lettertje van Mams schrijven.   Vier kinderen, komt net goed uit. Dus ik heb voor haar een armbandje gemaakt. Ik heb ook een klaproosje   toegevoegd omdat dat haar lievelingsbloem was en haar man is bloemist. Dus dat was zo een knipoog naar hem. Maar ook wel klaproos is wel De klaproos stond ook op haar herinneringskaartje,   dus was wel een belangrijke bloem voor haar.  

Maar ik bleef   in die mensen hun leven, ook nadat ik dat juweel gemaakt had en dat zij mij ook echt   deel gemaakt hebben van het afgeven daarvan en van de emotie van die vrouw.   Zij lieten mij dan foto's zien van toen ze het gekregen had. Dus die ik had er echt een hele mooie connectie mee. Alhoewel zij meer en meer haar sprak   en haar   verloor en ook de mogelijkheid om te schrijven stuurde ze altijd heel graag persoonlijke kaartjes naar mensen. Maar ze kon eigenlijk op dat moment niet meer goed schrijven. Maar dan maakte ze een collage en dan stuurde ze mij gewoon een kaartje met een collage om mij te bedanken. Dus ik bleef zowat contact houden met hun. Ook als er mij ooit eens een journalist naar een verhaal vroeg, dan vertelde ik wel eens over Mams   omdat zij het ook heel belangrijk vindt om haar ziekte   onder de aandacht te brengen   omdat er meer onderzoek nodig is. Dus ze was daar ook altijd mee akkoord en hadden we weer een eventjes momentje.  

Dus voor mij was het eigenlijk redelijk duidelijk   van in het begin als er al iemand in mijn boek moet komen, ja dan is het zij wel.   Maar   zij leefden nog en hij was de enigste persoon in heel het   boek die nog niet gestorven was.   Dus dat is wel heel moeilijk of bizar   om dan aan een familie te vragen van ik ga een boek schrijven over de schoonheid in verlies   rond allemaal mensen die   gestorven zijn, maar mag ik wel bij jullie langskomen?   En ik heb daar wel even over gedaan vooraleer ik die vraag durfde te stellen maar ik kreeg onmiddellijk niet ja.   En dat bezoek dat was,   ja dat was wauw, dat was onze eerste.  

We waren   op die zin niet goed voorbereid,   mijn op een opnamentoestel heeft niet gewerkt. Er waren zoveel mankementjes,   maar de openheid en   de echtheid van die mensen dat was wij   zijn naar huis gezweeft   bij wijze van spreken. Dat heeft ons zo ongelooflijk goed gedaan en ik heb toen gezien dat iemand die wist dat het niet lang niet meer ging duren, een hele namiddag gel. Ik heb gezien die vrouw heeft een hele namiddag gelachen, die heeft een hele namiddag in de mate van het mogelijke vertelt wat ze wou vertellen.   Alles was open en bloot, ging   over euthanasie, ging over nog een keer alleen willen zijn,   ging over   hoe ze haar einde   wel en niet wil.  

Ik had die mensen nog nooit gezien maar ik kwam   in een bad vol liefde als bij hele goede familie kwam ik op bezoek.   Zij heeft een goede namiddag gehad, wij hebben een top namiddag gehad   en die vrouw heeft mij ook echt wel getoond hoe dat je op zo'n schone manier kunt   afscheid nemen van het leven. Veel te jong uiteraard, ze was echt veel te jong. Maar hoe respectvol   dat zij naar haar familie   was   en haar familie naar haar zorgend warm.   Die vrouw was omringd maar natuurlijk ook omdat ze dat zelf altijd zo gedaan heeft. Zij heeft dat teruggekregen op het einde van haar leven ook dat zij nog perspectieven had. Zij wist dat ze ging sterven maar voor haar   was haar perspectieven   lezen over de dood. Hij lag vol boeken over de dood,   boxen, herinneringsboxen   vullen die stonden rond haar zetel maar ze wou ook nog een keer naar de zee, dat had ze ook. Dus ze zijn nog een keer een weekend naar de zee geweest, wat niet gemakkelijk was want ze zat in een rolstoel en er moest dan zoveel gedacht worden.  

Maar dat   werd gedaan.   Dat hele gezin deed dat, kinderen, kleinkinderen, iedereen   is meegegaan   op weekend naar de zee en ze hebben me dan een foto gestuurd. Dat was prachtig. Iedereen   lacht   tot achter hun oren bij wijze van spreken.   Dat was een   heel bijzondere   start   van   onze bezoeken.   Ik heb haar ook meegenomen toen, als ik vertel over mijn eerste tocht langs de Noord-Fransesche kust, kwam overal klaprozen tegen. Het was de moment van de klaprozen, maar ik kwam haar overal tegen. En   ik ben vorig jaar naar Marokko geweest,   heb ik daar een wandeling gedaan in het atlas gebergte. Ik ben een heel klein groepje, het was heel stil,   heel dissolaat,   prachtig.  

En ik had van   haat, zo heette   haar man had ik op mijn boekvoorstelling   een klaproos gekregen maar een   stoffen   klap, een nep uiteraard, want anders zou ik het niet kunnen meepakken. En heeft me dat gegeven op mijn boekvoorstelling. Ik heb ook een keramische   versie van hem gekregen maar die heb ik bijgehouden.   Maar   de de zijde versie of de stoffen versie heb ik meegenomen   en die zat in mijn rugzak.   Ik heb die daar in het atlas gebergte en het was daar wit.   Dus de klaproos   stak af, ongelofelijk, maar ik heb die daar tussen de stenen gezet en daar heb ik dan ook een foto van genomen. Dus dat zijn zo wel, dat zijn zo van die mensen die aan mij blijven plakken en die mij waarschijnlijk ook nooit meer gaan verlaten.  

[00:59:28] Unknown:

Echte mensen, maar wiens dat je een diepgaande verbinding hebt. Absoluut.   Ja, klopt. Dank je wel om te delen.  

[00:59:36] Unknown:

Graag gedaan.  

[00:59:38] Unknown:

Heel erg bedankt dat ik de micro hier mag komen zetten in jouw atelier.   Ik wens je nog een hele deugdunde   digitale poten   en dat er heel veel   moois op je pad mag komen.  

[00:59:53] Unknown:

Dankjewel, ik wens u het zelf dan.  

[00:59:55] Unknown:

Dankjewel.   Beste luisteraar   bedankt om te luisteren en heel graag tot de volgende keer. Dag!