22 January 2023
Klasa Atlasa: Spór o uniwersalia. Teoria pojęć Ayn Rand: część piąta | s4 e25 - S4E25
Jeśli kiedykolwiek chcieliście posiąść ułamek wiedzy, który złamałby arogancję Platona, nadkruszył pychę myślicieli Oświecenia, zabił ćwieka współczesnym akademikom, a nawet wstrząsnął spokojem ducha Papy Arystotelesa – to trafiliście na dobry odcinek!
Oto intelektualna broń wykuta z metalu Reardena, która przecina gordyjski węzeł odwiecznego konfliktu: sporu o uniwersalia. Wojny filozofów są równie niszczycielskie i brzemienne w skutkach co konflikty zbrojne. Nawet jeśli w starciach wpływowych myślicieli nie leje się krew, a pól bitew nie zaściełają truchła poległych żołnierzy – to konsekwencje zwycięstwa jednej idei i zepchnięcia w cień innej odbijają się echem nawet stulecia później i rzutują na rozwój cywilizacji. Jedną z najżarliwszych bezkrwawych wojen między filozofami był wielowiekowy spór o uniwersalia – czyli bitwa o zrozumienie natury pojęć, relacji między rzeczywistością a ideami oraz sposób tworzenia i gromadzenia wiedzy przez człowieka. Czym jest spór o uniwersalia i dlaczego jest ważny? Tym zajmiemy się w dzisiejszym odcinku Klasy Atlasa! W ostatnich odcinkach zgłębialiśmy temat tworzenia wiedzy pojęciowej, ale pójdźmy o krok dalej. Czym są pojęcia? Gdzie się znajdują: czy są inherentną częścią bytów w obiektywnej rzeczywistości, istnieją jedynie w oku patrzącego, są umowną konwencją przyjętą przez społeczeństwo czy trzeba ich szukać gdzieś indziej? Jaki jest status ontologiczny pojęć: są realnymi elementami otaczającego nas świata, a może arbitralnymi pomysłami opartymi na skojarzeniach, albo w ogóle wykraczają poza tak rozumianą prostą dychotomię? Kto miał rację w sporze o uniwersalia: Platon? Arystoteles? William Ockham? George Berkeley? Edmund Husserl? A może… nikt z powyższych? Dlaczego spór jest tak ważny, toczył się przez stulecia i nadal rzuca się długim cieniem nie tylko na współczesną filozofię, lecz także na naukę, dyskurs publiczny i potoczne rozumienie świata przez miliardy ludzi? Wreszcie: co na to wszystko Ayn Rand? O tym wszystkim rozmawiają Ziemowit i Mateusz w dzisiejszym odcinku Klasy Atlasa. To piąty odcinek z epistemologicznego bloku tematycznego poświęconego teorii pojęć.
Zapraszamy!
________________________________________
życie | rozum | wolność
Podoba Ci się nasz content? Wesprzyj nas na Patronite! http://patronite.pl/podcastyatlasa
Słuchaj nas na Spotify i innych platformach streamingowych!
http://www.podcast.obiektywizm.pl ObiektywizmPL – Polskie centrum sympatyków myśli Ayn Rand
--- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/laissezfairepl/message